ETKÄ°NLÄ°K DETAYI

Çalışmanın Amacı

Bu çalışmada, elektrik motorlarının dönüÅŸümünün saÄŸlanmasına yönelik oluÅŸturulacak program ya da projelere katkı sunması amacıyla NACE Rev. 2 sınıflamasına göre imalat sanayini oluÅŸturan sektörlerde elektrik tüketiminin satılan ürün maliyetlerine oranı hesaplanmıştır.

Çalışmanın Kapsamı
Çalışmada NACE Rev. 2 sınıflamasına göre imalat sanayini oluÅŸturan sektörlerde faaliyet gösteren ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel MüdürlüÄŸü tarafından 2016 yılında yayımlanan “Ä°malat Sanayisinde Kullanılan Elektrik Motorları Envanteri Analiz Raporu” isimli çalışmada anket yoluyla verisi toplanan firmaların, Bakanlığın GiriÅŸimci Bilgi Sistemi’nde (GBS) verisine ulaşılabilenler kapsam dâhiline alınmıştır. Bununla birlikte, her iki veri kaynağında da yer alan iÅŸletmeler sektörel ayrımda deÄŸerlendirilmiÅŸ ve eÅŸlenmiÅŸ biçimde verisi bulunan firmalar düzeyinde sektörel hesaplamalar yapılmıştır.

Veri Kaynakları
Çalışmada kullanılan temel veri kaynakları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının GiriÅŸimci Bilgi Sistemi ve “Ä°malat Sanayisinde Kullanılan Elektrik Motorları Envanteri Analiz Raporu” isimli çalışmada anket yoluyla derlenen firma bilgileridir.

Hesaplama Yöntemi
NACE Rev. 2 sınıflamasına göre imalat sanayini oluÅŸturan sektörlerde kapsama giren ve yukarıda bahsedilen anket kapsamında verisi derlenen yaklaşık 832 iÅŸletme, GBS’ye göre eÅŸleÅŸtirilmiÅŸ ve bu iÅŸlem sonucunda 500 firma için anket yoluyla elde edilen elektrik tüketim verileri ve GBS yoluyla elde edilen bilanço verileri eÅŸlenerek hazırlanmıştır. KWh olarak derlenmiÅŸ olan elektrik tüketim miktarları 0,25 TL/KWh elektrik birim fiyatı baz alınarak elektrik maliyetine dönüÅŸtürülmüÅŸ ve bu elektrik maliyeti, ilgili firmanın Satılan Mamüllerin Maliyeti’ne bölünerek oranlar elde edilmiÅŸtir.

Bu bölme iÅŸleminin ardından kapsama alınan örneklemde aykırı deÄŸerlerin olduÄŸu görülerek %5’ten küçük ve %95’ten büyük aralıkta yer alan gözlemler silinmiÅŸ ve geriye kalan örneklem üzerinden (432 firma) sektörel ortalamalar hesaplanmıştır.

Hesaplama işlemlerinin tamamında STATA 14.0 MP yazılımı kullanılmıştır.

Bulgular
Çalışmanın kapsamına dâhil olan ve ayrıntıları Tablo 1’de verilen 432 firma içerisinden NACE Rev.2’ye göre 12 ve 33 no’lu sektörlerde faaliyet gösteren firma bilgisi yer almamaktadır.

Tablo 1. NACE Rev.2’ye göre imalat sanayi ve alt sektörlerinde elektrik maliyetinin satılan mamul maliyetine oranı.

Åžekil 1. NACE Rev.2’ye göre imalat sanayi ve alt sektörlerinde elektrik maliyetinin satılan mamul maliyetine oranı.

Elektrik motoru envanteri çalışmasında derlenen anket verileri kullanılarak yapılan bu çalışmanın bulgularına göre elektrik tüketiminin satılan mamul maliyetine oranı en yüksek olan sektörün %8,5 ile 17 no’lu Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektörü olduÄŸu ortaya çıkmıştır. Bu oranın en düÅŸük olduÄŸu sektör ise %0,4 ile 30 no’lu DiÄŸer ulaşım araçlarının imalatı sektörü olmuÅŸtur.

432 firmanın yer aldığı bu örneklem temel alınarak ağırlıklı ortalamalar yoluyla imalat sanayi için bu oran hesaplandığında %4,7 oranı karşımıza çıkmaktadır.

Faik Yücel GÜNAYDIN - Dr. Yücel ÖZKARA / Sanayi ve Teknoloji Uzmanları (Verimlilik Genel MüdürlüÄŸü)